Trong năm 2025, chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tiếp tục có những điều chỉnh quan trọng nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động, đồng thời tạo sự công bằng và bền vững cho hệ thống an sinh xã hội. Đây là những thông tin mà cả doanh nghiệp lẫn người lao động cần nắm rõ để thực hiện đúng nghĩa vụ, cũng như tận dụng tốt quyền lợi của mình.
Bài viết này Kế Toán 3T Đồng Nai sẽ cập nhật chi tiết những thay đổi mới nhất về mức đóng BHXH, BHYT, BHTN năm 2025, các đối tượng áp dụng, tỷ lệ đóng, cùng những lưu ý quan trọng khi thực hiện.
Tổng quan về BHXH, BHYT, BHTN tại Việt Nam
Trước khi đi sâu vào những thay đổi trong năm 2025, cần hiểu rõ vai trò của từng loại bảo hiểm:
- BHXH (Bảo hiểm xã hội): Là chính sách an sinh nhằm thay thế hoặc bù đắp thu nhập của người lao động khi họ gặp rủi ro như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hưu trí, tử tuất.
- BHYT (Bảo hiểm y tế): Là hình thức bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện nhằm chăm sóc sức khỏe cho toàn dân, giảm gánh nặng chi phí khám chữa bệnh.
- BHTN (Bảo hiểm thất nghiệp): Giúp hỗ trợ tài chính và đào tạo nghề cho người lao động khi mất việc làm, đồng thời tạo điều kiện để họ sớm quay trở lại thị trường lao động.
Việc tham gia đồng thời ba loại bảo hiểm này vừa là trách nhiệm của doanh nghiệp và người lao động, vừa là nền tảng để xây dựng xã hội công bằng, văn minh.
Những căn cứ pháp lý về thay đổi mức đóng năm 2025
Trong năm 2025, việc điều chỉnh mức đóng BHXH, BHYT, BHTN được căn cứ trên:
- Luật BHXH 2014 (sửa đổi, bổ sung 2023).
- Luật Việc làm 2013 về bảo hiểm thất nghiệp.
- Luật BHYT 2008 (sửa đổi, bổ sung 2014).
- Các nghị định và thông tư hướng dẫn của Chính phủ và Bộ Lao động – Thương binh & Xã hội, Bộ Y tế, Bộ Tài chính.
- Mức lương cơ sở 2025 (có hiệu lực từ 01/7/2025): Theo Nghị quyết của Quốc hội, mức lương cơ sở tăng lên 2.340.000 đồng/tháng. Đây là yếu tố tác động trực tiếp đến mức đóng BHXH, BHYT, BHTN của nhiều nhóm đối tượng.
Thay đổi về mức đóng BHXH năm 2025
1. Tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc
Trong năm 2025, tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc của người lao động và người sử dụng lao động vẫn giữ nguyên như quy định, nhưng mức đóng thực tế tăng do lương cơ sở tăng.
- Người lao động đóng: 8% mức tiền lương tháng.
- Người sử dụng lao động đóng: 17,5% mức tiền lương tháng (bao gồm các quỹ hưu trí, tử tuất, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp).
Tổng cộng, cả hai bên đóng: 25,5% tiền lương tháng.
Ví dụ: Một người lao động có mức lương đóng BHXH là 10.000.000 đồng/tháng:
- Người lao động đóng: 800.000 đồng.
- Doanh nghiệp đóng: 1.750.000 đồng.
- Tổng cộng: 2.550.000 đồng/tháng.
2. Thay đổi mức đóng tối thiểu và tối đa
Do lương cơ sở năm 2025 tăng lên 2.340.000 đồng, nên:
- Mức đóng BHXH tối thiểu: 2.340.000 x 22% = 514.800 đồng/tháng.
- Mức đóng BHXH tối đa: 20 x 2.340.000 x 22% = 10.296.000 đồng/tháng.
Điều này đặc biệt quan trọng với các đối tượng tham gia BHXH tự nguyện hoặc những lao động có mức lương cao.
Thay đổi về mức đóng BHYT năm 2025
1. Tỷ lệ đóng BHYT
- Người lao động đóng: 1,5% mức tiền lương tháng.
- Người sử dụng lao động đóng: 3% mức tiền lương tháng.
- Tổng cộng: 4,5%.
2. Mức đóng theo lương cơ sở
Đối với nhóm đối tượng đóng theo mức lương cơ sở (hộ gia đình, học sinh, sinh viên, người tham gia BHYT tự nguyện):
- Mức đóng tối thiểu: 4,5% x 2.340.000 = 105.300 đồng/tháng (tăng so với mức 100.800 đồng trước đây).
Đây là thay đổi đáng chú ý, ảnh hưởng đến hàng triệu người tham gia BHYT hộ gia đình trên cả nước.
Thay đổi về mức đóng BHTN năm 2025
1. Tỷ lệ đóng BHTN
- Người lao động đóng: 1% tiền lương tháng.
- Người sử dụng lao động đóng: 1% quỹ tiền lương tháng.
- Tổng cộng: 2%.
2. Mức đóng tối đa
Mức tiền lương tháng đóng BHTN tối đa bằng 20 lần mức lương cơ sở.
Do đó, từ 01/7/2025:
- Mức đóng BHTN tối đa = 20 x 2.340.000 x 1% = 468.000 đồng/tháng.
Những điểm mới trong chính sách BHXH, BHYT, BHTN năm 2025
- Tăng lương cơ sở từ 1/7/2025 kéo theo mức đóng tối thiểu – tối đa của BHXH, BHYT, BHTN thay đổi.
- Mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc: Một số nhóm lao động theo hợp đồng ngắn hạn hoặc lao động bán thời gian được đưa vào diện bắt buộc.
- Hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện: Nhà nước tiếp tục hỗ trợ một phần mức đóng BHXH tự nguyện cho các nhóm yếu thế (hộ nghèo, cận nghèo, nông dân).
- Ứng dụng công nghệ số: Việc đóng, nộp và quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT được thực hiện trực tuyến, giảm thủ tục giấy tờ.
- Tăng quyền lợi BHYT: Mở rộng phạm vi chi trả, tăng cường bảo đảm quyền lợi khám chữa bệnh tuyến cơ sở và bệnh viện tuyến trên.
- Chính sách BHTN linh hoạt hơn: Người lao động được hỗ trợ học nghề, tìm việc làm qua các trung tâm dịch vụ việc làm với thủ tục nhanh gọn.
Ý nghĩa của những thay đổi này
Việc điều chỉnh mức đóng bảo hiểm năm 2025 mang đến nhiều ý nghĩa:
- Đảm bảo công bằng: Người lao động đóng theo lương thực nhận, người thu nhập cao đóng nhiều hơn, người thu nhập thấp đóng ít hơn.
- Tăng nguồn quỹ an sinh: Giúp Nhà nước có nguồn lực để chi trả lương hưu, trợ cấp thất nghiệp, hỗ trợ y tế.
- Khuyến khích người dân tham gia: Chính sách hỗ trợ BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình giúp mở rộng độ bao phủ.
- Bảo vệ quyền lợi lâu dài: Người lao động yên tâm hơn khi nghỉ hưu, ốm đau hay thất nghiệp.
Doanh nghiệp và người lao động cần lưu ý gì?
- Cập nhật mức lương cơ sở mới để điều chỉnh tiền lương và mức đóng bảo hiểm.
- Thực hiện đúng tỷ lệ đóng nhằm tránh bị xử phạt hành chính do đóng thiếu hoặc chậm nộp.
- Sử dụng phần mềm kê khai bảo hiểm điện tử để nộp hồ sơ nhanh chóng, chính xác.
- Người lao động nên kiểm tra thường xuyên sổ BHXH điện tử để đảm bảo doanh nghiệp đã đóng đầy đủ.
- Hộ gia đình tham gia BHYT nên đóng theo phương thức 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng/lần để tiết kiệm chi phí.
Kết quả của những thay đổi tích cực
Năm 2025 đánh dấu những thay đổi quan trọng trong mức đóng BHXH, BHYT, BHTN, chủ yếu do sự điều chỉnh của mức lương cơ sở. Người lao động và doanh nghiệp cần nắm vững các quy định mới để đảm bảo thực hiện đúng nghĩa vụ, đồng thời tận hưởng đầy đủ quyền lợi từ hệ thống an sinh xã hội.
Việc tham gia đầy đủ BHXH, BHYT, BHTN không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là sự đầu tư cho tương lai của mỗi cá nhân và cộng đồng. Với những thay đổi tích cực trong năm 2025, hệ thống bảo hiểm tại Việt Nam sẽ ngày càng minh bạch, công bằng và bền vững hơn.
